.webp "Sklep Centrum Zdrowego Oddychania")
Czym jest Obturacyjny Bezdech Senny (OBS)?
Data dodania: 18-07-2022
Przejdź do strony głównej Wróć do kategorii Blog
Obturacyjny Bezdech Senny (OBS) to jednostka chorobowa (ICD9 G47.3) powodująca cykliczne zapadanie się mięśni dróg oddechowych, prowadzące do zamknięcia lub zwężenia światła górnych dróg oddechowych.
Podczas zwężenia lub zamknięcia przepływu przez drogi oddechowe dochodzi do zatrzymania oddechu. Jeśli zmniejszenie przepływu będzie na poziomie 90% lub więcej i będzie trwało między 10 a 120 sekund to możemy zaliczyć zdarzenie jako bezdech. Jeśli przepływ zmniejsza się o min. 30%, a zatrzymanie oddechu trwa 10 -120 sekund i towarzyszy mu spadek saturacji na poziomie min. 3% to zdarzenie kwalifikuje się jako spłycenie. Parametr opisujący ilość takich zdarzeń na godzinę to AHI / h (Apnea and Hypopnea Index / hour) W zależności od ilości takich epizodów na godzinę snu możemy rozpoznać Bezdech Senny w jednej z trzech postaci:
AHI 5 - 15 postać lekka
AHI 15 - 30 postać umiarkowana
AHI > 30 postać ciężka
Czasem można spotkać się również w literaturze z parametrem RDI zamiast AHI, który obejmuje dodatkowo zdarzenia typu RERA.
Parametr AHI jest jest potrzebny do postawienia diagnozy, natomiast nie mówi nic o tym jak długie są epizody bezdechu i na ile procent spada saturacja. To wychodzi w raporcie szczegółowym podczas badania. Zdarzenie bezdechu może trwać 10 sekund i powodować spadek saturacji o 3%, ale równie dobrze może trwać 50 sekund i powodować spadki na poziomie 30%. Im dłuższe zdarzenia tym większe negatywne skutki występują w organizmie.
Obturacyjny bezdech senny to najczęstsza postać choroby, ale występują też bezdechy w postaci centralnej czy mieszanej. Przy bezdechu obturacyjnym mamy do czynienia z fizycznym zamykaniem się dróg oddechowych, przy bezdechu centralnym problemem jest brak wykonania wysiłku oddechowego przez organizm, spowodowany brakiem sygnału z układu nerwowego. Drogi są otwarte natomiast mięśnie oddechowe nie pracują.
Diagnostyka - Badanie
Badania diagnozujące bezdech to Polisomnografia wykonywana w szpitalu, lub Poligrafia wykonywana u pacjenta w domu. Poligrafia to badanie prostsze, bez pomiaru EEG czy EMG, za to zdecydowanie bardziej dostępne i równie skuteczne w diagnozowaniu bezdechu. Polisomnografia zalecana jest natomiast jeśli pacjent posiada jakieś choroby współistniejące np. choroby płuc, choroby neurologiczne czy układu krwionośnego.
Patofizjologia
Mechanizm patofizjologii bezdechu działa dwutorowo. Po pierwsze po przez spadki saturacji narażając tkanki na niedotlenienie, a po drugie przez ciągłe przerywanie faz cyklu snu, nie pozwalając na pełną regenerację układu nerwowego.
Do najczęstszych objawów bezdechu sennego w ciągu dnia należą:
Nieleczony bezdech prowadzi do różnych chorób towarzyszących:
Leczenie OBS
Jeśli problemy z bezdechem są powodowane przez jakieś znaczne zmiany w górnych drogach oddechowych jak: przerośnięte migdałki, polipy w jamie nosa, opadające podniebienie, przerośnięty języczek itd. to skuteczne może okazać się leczenie operacyjne. Należy jednak pamiętać, że efektu operacji niestety nie da się przewidzieć przed jej wykonaniem więc pewności co do ustąpienia objawów bezdechu nie ma, a operacja zawsze niesie ze sobą jakieś ryzyko.
Oczywiście często zaleca się również zmianę stylu życia na "zdrowszy". Chodzi tu głównie o utratę masy ciała u osób otyłych, prowadzenie wysokiej higieny snu, czyli zasypianie o stałych porach, odpowiednia ilość snu, rzucenie palenia, niespożywanie alkoholu, zwłaszcza przed snem, ani żadnych tabletek nasennych / rozluźniających. Z drugiej jednak strony takie zalecenia przydadzą się każdemu, ale wprowadzenie ich w życie nie jest już takie łatwe. Poza tym poprawy można się spodziewać tylko przy słabych objawach, przy postaci umiarkowanej lub ciężkiej raczej trudno wyleczyć się zdrowym stylem życia.
Złotym standardem w leczeniu jest terapia CPAP. Czyli spanie z aparatem utrzymującym stałe dodatnie ciśnienie w drogach oddechowych. Aparaty AUTOCPAP takiej jak Autoset Airsense 10 czy Sleepstyle to aparaty, które same dobierają ciśnienia terapeutyczne do danego pacjenta. Terapia taka jest w zasadzie w 100% skuteczna. Aparaty niwelują parametr AHI do poziomu poniżej 5, co jest uznawane za normę. Natomiast nawet te kilka zdarzeń, które się pojawi podczas działania aparatu to będą zdarzenia o wiele krótsze niż te bez terapii. Skutkiem ubocznym spania z aparatem jest brak chrapania, co z pewnością docenią inni domownicy. Aparaty CPAP to protezy powietrzne, to znaczy że przynoszą efekt tylko kiedy się ich używa. Nie jest to terapia na tydzień czy dwa, aparatu trzeba używać cały czas, ale to niska cena za takie efekty. W trakcie wdrożonej terapii jest się zdrowym człowiekiem, a wszystkie negatywne skutki bezdechów przestają występować.
Podczas zwężenia lub zamknięcia przepływu przez drogi oddechowe dochodzi do zatrzymania oddechu. Jeśli zmniejszenie przepływu będzie na poziomie 90% lub więcej i będzie trwało między 10 a 120 sekund to możemy zaliczyć zdarzenie jako bezdech. Jeśli przepływ zmniejsza się o min. 30%, a zatrzymanie oddechu trwa 10 -120 sekund i towarzyszy mu spadek saturacji na poziomie min. 3% to zdarzenie kwalifikuje się jako spłycenie. Parametr opisujący ilość takich zdarzeń na godzinę to AHI / h (Apnea and Hypopnea Index / hour) W zależności od ilości takich epizodów na godzinę snu możemy rozpoznać Bezdech Senny w jednej z trzech postaci:
AHI 5 - 15 postać lekka
AHI 15 - 30 postać umiarkowana
AHI > 30 postać ciężka
Czasem można spotkać się również w literaturze z parametrem RDI zamiast AHI, który obejmuje dodatkowo zdarzenia typu RERA.
Parametr AHI jest jest potrzebny do postawienia diagnozy, natomiast nie mówi nic o tym jak długie są epizody bezdechu i na ile procent spada saturacja. To wychodzi w raporcie szczegółowym podczas badania. Zdarzenie bezdechu może trwać 10 sekund i powodować spadek saturacji o 3%, ale równie dobrze może trwać 50 sekund i powodować spadki na poziomie 30%. Im dłuższe zdarzenia tym większe negatywne skutki występują w organizmie.
Obturacyjny bezdech senny to najczęstsza postać choroby, ale występują też bezdechy w postaci centralnej czy mieszanej. Przy bezdechu obturacyjnym mamy do czynienia z fizycznym zamykaniem się dróg oddechowych, przy bezdechu centralnym problemem jest brak wykonania wysiłku oddechowego przez organizm, spowodowany brakiem sygnału z układu nerwowego. Drogi są otwarte natomiast mięśnie oddechowe nie pracują.
Diagnostyka - Badanie
Badania diagnozujące bezdech to Polisomnografia wykonywana w szpitalu, lub Poligrafia wykonywana u pacjenta w domu. Poligrafia to badanie prostsze, bez pomiaru EEG czy EMG, za to zdecydowanie bardziej dostępne i równie skuteczne w diagnozowaniu bezdechu. Polisomnografia zalecana jest natomiast jeśli pacjent posiada jakieś choroby współistniejące np. choroby płuc, choroby neurologiczne czy układu krwionośnego.
Patofizjologia
Mechanizm patofizjologii bezdechu działa dwutorowo. Po pierwsze po przez spadki saturacji narażając tkanki na niedotlenienie, a po drugie przez ciągłe przerywanie faz cyklu snu, nie pozwalając na pełną regenerację układu nerwowego.
Do najczęstszych objawów bezdechu sennego w ciągu dnia należą:
- senność w ciąg dnia (zasypanie za kierownicą, częste drzemki)
- brak koncentracji
- bóle głowy (głównie poranne)
- rozdrażnienie
- depresja
Do objawów występujących w nocy należą:
- chrapanie, często głośne i z przerwami
- bezdechy
- zwiększona aktywność ruchowa podczas snu (wiercenie się itp.).
- wzmożona potliwość
- duszność, dławienie się w czasie snu (uświadomionemu wybudzeniu się w czasie bezdechu towarzyszy uczucie braku powietrza, niemożność wykonania skutecznego wdechu)
- oddawanie moczu w nocy,
- trudności z zaśnięciem po wybudzeniu
- bóle w klatce piersiowej
- zgaga
- suchość w jamie ustnej
Nieleczony bezdech prowadzi do różnych chorób towarzyszących:
- niedotlenienie oraz aktywacja układu sympatycznego powodują oporne na leczenie nadciśnienie tętnicze, a także zwiększają ryzyko wystąpienia udaru mózgu i zawału serca
- cukrzyca Typu II
- depresja
- alzheimer
- migrena
- zespół metaboliczny
- refluks żołądkowo-przełykowy
- nadciśnienie płucne
Leczenie OBS
Jeśli problemy z bezdechem są powodowane przez jakieś znaczne zmiany w górnych drogach oddechowych jak: przerośnięte migdałki, polipy w jamie nosa, opadające podniebienie, przerośnięty języczek itd. to skuteczne może okazać się leczenie operacyjne. Należy jednak pamiętać, że efektu operacji niestety nie da się przewidzieć przed jej wykonaniem więc pewności co do ustąpienia objawów bezdechu nie ma, a operacja zawsze niesie ze sobą jakieś ryzyko.
Oczywiście często zaleca się również zmianę stylu życia na "zdrowszy". Chodzi tu głównie o utratę masy ciała u osób otyłych, prowadzenie wysokiej higieny snu, czyli zasypianie o stałych porach, odpowiednia ilość snu, rzucenie palenia, niespożywanie alkoholu, zwłaszcza przed snem, ani żadnych tabletek nasennych / rozluźniających. Z drugiej jednak strony takie zalecenia przydadzą się każdemu, ale wprowadzenie ich w życie nie jest już takie łatwe. Poza tym poprawy można się spodziewać tylko przy słabych objawach, przy postaci umiarkowanej lub ciężkiej raczej trudno wyleczyć się zdrowym stylem życia.
Złotym standardem w leczeniu jest terapia CPAP. Czyli spanie z aparatem utrzymującym stałe dodatnie ciśnienie w drogach oddechowych. Aparaty AUTOCPAP takiej jak Autoset Airsense 10 czy Sleepstyle to aparaty, które same dobierają ciśnienia terapeutyczne do danego pacjenta. Terapia taka jest w zasadzie w 100% skuteczna. Aparaty niwelują parametr AHI do poziomu poniżej 5, co jest uznawane za normę. Natomiast nawet te kilka zdarzeń, które się pojawi podczas działania aparatu to będą zdarzenia o wiele krótsze niż te bez terapii. Skutkiem ubocznym spania z aparatem jest brak chrapania, co z pewnością docenią inni domownicy. Aparaty CPAP to protezy powietrzne, to znaczy że przynoszą efekt tylko kiedy się ich używa. Nie jest to terapia na tydzień czy dwa, aparatu trzeba używać cały czas, ale to niska cena za takie efekty. W trakcie wdrożonej terapii jest się zdrowym człowiekiem, a wszystkie negatywne skutki bezdechów przestają występować.
Przejdź do strony głównej Wróć do kategorii Blog